Een dier dat dood is kan nog heel waardevol zijn. Dan heb ik het niet alleen over zeldzaamheden zoals de zwaardvis die onlangs aanspoelde, of een walvis. Geregeld leveren wij kadavers aan onderzoekers van het NIOZ, Wageningen Marine Research en DWHC. Zo leveren ze na hun dood nog een bijdrage aan het vergroten van de kennis over het ecosysteem van de Wadden- en Noordzee. Laatst nog, met twee roodkeelduikers.

Gehoorsteentjes van sprot en haring uit de darm van de roodkeelduiker

Dieetonderzoek

Een van de onderzoekers waar wij al veel mee hebben samengewerkt, is Mardik Leopold. Hij werkt bij Wageningen Marine Research in Den Helder aan, onder andere, het dieet van allerlei dieren die in en bij de zee leven. Onlangs hebben wij hem twee kadavers van een roodkeelduiker gegeven. Het waren twee vrouwtjes, de een lag al drie jaar in de vriezer, de ander was net doodgegaan. Mardik heeft ze onderzocht en schreef ons zijn bevindingen.

Maagsteentjes en maten

De vogel die kort ervoor dood was gegaan, had nog vijf dagen bij ons in de opvang geleefd. Voor dieetonderzoek was dit kadaver ongeschikt, aangezien we haar zelf gevoerd hebben en dus weten wat er in haar maag zat. Wel deed deze vogel mee aan Mardiks onderzoek naar het voorkomen van maagsteentjes: roodkeelduikers eten (net als kippen) steentjes die in de maag helpen bij het fijnmalen van gegeten prooien.

Achterhalen gegeten vissen

Nummer twee was, alweer drie jaar geleden, levend gevonden in een sloot bij Oudeschild met een gebroken vleugel. Wij hebben haar meteen bij binnenkomst geëuthanaseerd, dus eventuele etensresten in haar maag of darm waren interessant. Ondanks dat ze in een zoetwatersloot was gevonden, trof Mardik er wervels en gehoorsteentjes van zoutwatervissen aan. Gehoorsteentjes of otolieten zijn keihard en blijven intact tijdens de vertering van voedsel. Op basis van het uiterlijk en formaat van een gehoorsteentje kunnen de onderzoekers zeggen van welke vissoort hij afkomstig is en welk formaat de vis had. Een slimme manier om achteraf het dieet te achterhalen!

Mogelijke oorzaak

Hoe komt een vogel, die net heeft gegeten in de Waddenzee, in een sloot aan de andere kant van de dijk terecht? Aangezien ze een gebroken vleugel had, moet ze na haar laatste maaltijd een ongeluk hebben gehad. Wellicht heeft ze, nadat ze vis had gevangen in de Waddenzee, een uitstapje gemaakt naar het binnenwater. Landen in een sloot gaat nog wel, opvliegen is lastig voor een roodkeelduiker. Mogelijk is ze daarbij in botsing gekomen met een passerende auto en terug gestrompeld naar de sloot. Een treurig verhaal, maar toch fijn dat haar maaginhoud, maten en andere gegevens nog van nut zijn voor de wetenschap.