Vorige week stond voor mij in het teken van de zwaardvis. Op ons buitenterrein, zichtbaar voor de bezoekers van Ecomare, werd een afgietsel gemaakt van de 2,5 meter lange vis. De zwaardvis spoelde eind april aan en lag tot nu toe bij ons in de vriezer. De preparateur had bepaald niet te klagen over gebrek aan belangstelling tijdens zijn werk! Bezoekers, journalisten, fotografen en cameraploegen, alles kwam langs.

Uit de vriezer

Maandagochtend stonden preparateur Mickel van Leeuwen en zijn assistente Verity Burke al vroeg op de stoep. Ik had de vis zondag uit de vriezer gehaald, zodat hij nét ontdooid was toen zij met hun werk begonnen. Het uitpakken was spannend: zou hij niet zijn uitgedroogd in de vriezer? Dat gebeurt snel met een vis, daarom hadden we hem goed in plastic verpakt. Gelukkig kwam hij er heel gaaf uit.

Felblauw

Mijn collega’s van de Technische Dienst hadden een passende kist getimmerd, waar de vis in kon worden gelegd. Eerst is de ene zijde van de zwaardvis ingesmeerd met siliconen, in verschillende lagen. Dat materiaal hadden ze in de kleur blauw en grijs, dus de vis veranderde voortdurend van blauw naar grijs en andersom. Aan het eind van de eerste werkdag lag er een felblauwe zwaardvis in de kist. Woensdag was die zijde klaar en hebben we de vis omgedraaid. Toen rook je wel dat hij al een paar dagen uit de vriezer was, maar echt stinken deed hij niet.

Puzzelen naar verhalen

Bij het NIOZ werd het DNA van de vis geanalyseerd. Er zijn vier grote populaties van deze soort over de wereldzeeën verspreid waarvan één in de Middellandse Zee, twee in de Atlantische Oceaan en één Indo-Pacifische. Zwaardvissen zwemmen makkelijk de wereld over, maar de vier populaties houden hun paaigebieden gescheiden. Onze zwaardvis bleek kenmerken te hebben die niet aangetroffen worden in de Middellandse Zee populatie. Dus daar komt hij in ieder geval niet vandaan. Op de huid van de zwaardvis ontdekten we ronde afdrukken. Deze zijn veroorzaakt door zeeprikken. Zeeprikken zijn parasitair; ze zuigen zich met hun ronde bek vast aan een vis of zeezoogdier en voeden zich met het bloed van hun slachtoffer.

Sparen voor het skelet

De preparateur is klaar met de vis en gaat verder met zijn siliconenvormen. Maar wij hebben er nog wel wat plannen mee. Onderzoeker Mardik Leopold gaat de maaginhoud bekijken om uit te vinden of het hem in de Noordzee gelukt is om vis te vangen. Verder willen wij het skelet graag laten prepareren. Daar hebben we alleen nog niet genoeg geld voor. Wil jij helpen? Doneer dan via ecomare.nl/zwaardvis.